Het nieuwe stelsel maakt een correctie in het huidige stelsel van de “zuivere” scheiding van goederen.
Het nieuwe huwelijksvermogensrecht voorziet een stelsel van scheiding van goederen met verrekening van aanwinsten. De vermogens van beide partijen blijven daarbij gescheiden zoals bij een “zuivere” scheiding van goederen. Het principe van deze vernieuwing is dat echtgenoten nu de keuze hebben om de aanwinsten die zij tijdens het huwelijk opgebouwd hebben, te verrekenen bij echtscheiding. Zo is er toch sprake van enige solidariteit tussen de echtgenoten, die niet bestaat in het stelsel van de “zuivere” scheiding van goederen. Bij een “zuivere” scheiding van goederen blijft het vermogen dat tijdens het huwelijk wordt opgebouwd door beide echtgenoten eigen. Hierdoor gebeurt het vaak dat de echtgenoot die minder inkomsten uit beroep genereerde of thuisbleef om de zorg voor de kinderen op zich te nemen in de kou blijft staan wanneer het huwelijk ten einde komt door echtscheiding. Anderzijds blijven de voordelen van het stelsel van scheiding van goederen behouden in het nieuwe stelsel. Het gaat dan voornamelijk om de bescherming tegen professionele schuldeisers van één der echtgenoten, de bescherming van het familievermogen, de autonomie over het eigen vermogen, etc.
Het stelsel van scheiding van goederen met verrekening van aanwinsten vormt een wettelijke verankering van een formule die reeds in de praktijk werd toegepast. Echtgenoten zullen bij huwelijkscontract kunnen bepalen of en in welke mate de aanwinsten van het huwelijk verrekend zullen worden bij echtscheiding.
Een tweede mogelijkheid die de nieuwe wet biedt, is het opnemen van een clausule in het huwelijkscontract die een rechterlijke billijkheidscorrectie voorziet in geval van echtscheiding wegens onherstelbare ontwrichting van het huwelijk. Bij echtscheiding door onderlinge toestemming is dit geen mogelijkheid, aangezien de echtgenoten hun wederzijds rechten en verplichtingen dan vastleggen in de regelingsakte.
Indien er sprake is van een manifeste onbillijkheid ten nadele van één der echtgenoten ingevolge het wijzigen van omstandigheden die bij het sluiten van het huwelijkscontract onvoorzien waren, kan die echtgenoot de familierechtbank om een vergoeding verzoeken lastens de economisch sterkere echtgenoot. De omvang van deze vergoeding is echter wel beperkt en kan niet hoger zijn dan één derde van de waarde van de totale aanwinsten die opgebouwd werden tijdens het huwelijk. Bovendien moet de economisch zwakkere echtgenoot de gewijzigde omstandigheden kunnen aantonen, evenals de onvoorzienbaarheid ervan.
Het is duidelijk dat u bij het sluiten van een huwelijkscontract beter niet over één nacht ijs gaat. Er moet rekening gehouden worden met de diverse belangen en intenties van beide partijen op het ogenblik van het sluiten van het huwelijkscontract, maar ook met het eventuele einde ervan in geval van echtscheiding. De regeling tussen echtgenoten bij echtscheiding wordt dikwijls onvoldoende en onvolledig uitgewerkt.
Indien u vragen heeft over welk huwelijksvermogensstelsel voor u en uw partner het meest geschikt is en wat de concrete gevolgen hiervan zijn voor uw situatie, kan u steeds één van onze gespecialiseerde advocaten raadplegen die u wegwijs zullen maken in de verschillende opties die u heeft in het Belgische huwelijksvermogensrecht. Ook wanneer het huwelijk ten einde loopt, kan u bij het team van Lovius Advocatenkantoor terecht voor een advies op maat en professionele begeleiding.
Laura Ceusters
Advocaat