Een veel voorkomende bepaling in deze transferovereenkomsten is de doorverkoopclausule. Het betreft een clausule waarin de overdragende club een percentage bedingt op de transvergoeding die de overnemende club in de toekomst van een derde club zou ontvangen voor diezelfde speler. Intussen bestaat er over het gebruik van deze clausule reeds verschillende rechtspraak van de internationale voetbalbond Fédération Internationale de Football Association (FIFA) het internationaal sporttribunaal, het Tribunal Arbitral du Sport (TAS).
In de zaak Sport Club Internacional t./ Bayer 04 Leverkusen², beschreef het TAS de doorverkoopclausule en haar rationale als volgt: “Clausules die voorzien in dergelijke risico-verdeling en in de deelname van een overdragende club in een potentiële, onzekere winst verkregen door de overnemende club in het geval van een toekomstige transfer van de speler naar een derde club, zijn niet ongewoon in internationale transferovereenkomsten van professionele voetbalspelers. De economische rationale van dergelijke clausules is, in het algemeen, dat bij het overeenkomen van dergelijke overeenkomst, de overdragende club in de eerste plaats een lagere transfervergoeding accepteert, met de verwachting om een bijkomende vergoeding te ontvangen, indien de overnemende club in staat zou zijn om de speler met winst verder te verkopen aan een derde club.” De doorverkoopclausules worden tot op vandaag nog steeds veel gebruikt in de transferovereenkomsten, en dit zowel met betrekking tot tijdelijke (huur) als definitieve (verkoop) transfers. De twee onderhandelende clubs moeten hoofdzakelijk overeenkomen welk soort transfer de doorverkoopclausule zal doen in werking treden en wat het juiste bedrag zal zijn van de doorverkoopvergoeding (meestal betreft het een percentage van de ontvangen transfervergoeding van een derde club, met mogelijke minimum of maximum grenzen). Het gebruik van de doorverkoopclausule garandeert bovendien geen winst, aangezien een toekomstige transfer en de transfervergoeding van de speler altijd onzeker is.
De meest gebruikelijke formulering van dergelijke doorverkoopclausule in een transferovereenkomst tussen club A en club B in relatie tot speler X kan wordt samengevat als volgt: In het geval dat speler X wordt getransfereerd van club B naar een derde club C, dan heeft club A recht op een vergoeding van …% van de transfervergoeding ontvangen door club B van club C. In de praktijk bevatten de meeste doorverkoopclausules echter verschillende variaties of extra voorwaarden opdat de doorverkoopclausule in werking zou treden, wat op zijn beurt leidt tot vele interpretatieproblemen en geschillen, waarbij sommige clubs weigeren over te gaan tot uitbetaling van de doorverkoopvergoeding. Daarom is het zeer belangrijk dat beide clubs zeer duidelijk en volledig omschrijven wat hun initiële intentie was bij het opnemen van zo een clausule in hun transferovereenkomst.
De meeste problemen situeren zich in de omschrijving van wat men juist bedoelt met een ‘transfer’ en de ‘transfervergoeding’. Wat betreft de transfer dient men zeer duidelijk te verwoorden of het enkel een definitieve transfer (verkoop) van de speler betreft die de doorverkoopclausule in werking doet treden, of indien dit ook het geval is bij een tijdelijke transfer (huur) waarbij de speler achteraf in principe terugkeert naar zijn club. Gelet op het feit dat de transfervergoeding bij een huur veel lager zal liggen dan bij een verkoop, specifieert men dus best dat enkele een definitieve transfer van de speler naar een derde club recht geeft op het doorverkooppercentage. In Club Sekondi Hasaacas FC v. Club Borussia Mönchengladbach³ bijvoorbeeld werd het woord transfer in de doorverkoopclausule niet verder gespecifieerd, met als gevolg dat het TAS uiteindelijk besliste dat de partijen niet de bedoeling gehad zouden hebben om een bepaald soort transfer uit te sluiten, zodat ook een tijdelijke transfer recht gaf op de doorverkoopvergoeding. In latere beslissing van de FIFA Players’ Status Committee⁴ werd dan weer beslist dat indien men eveneens een tijdelijke transfer zou willen in aanmerking nemen voor de inwerkingtreding van de doorverkoopclausule, dan dienen de partijen dit uitdrukkelijk te vermelden. Wat betreft de transfervergoeding dient men dan weer duidelijk te omschrijven of het gaat om het netto/bruto bedrag dat men effectief ontvangt op de rekening, of dat bepaald werd in de transferovereenkomst.
Voor een verdere, uitgebreide bespreking van de rechtspraak over de doorverkoopclausule in transferovereenkomsten, verwijs ik naar mijn artikel dat hierover verscheen in het Yearbook of International Arbitration 2015.⁵
Willem-Alexander Devlies is advocaat bij Lovius Advocaten sinds 2015 waar hij zich voornamelijk toelegt op het sportrecht.
[1] https://www.fifatms.com/itms/worldwide-transfer-windows-calendar/
[2] CAS 2005/A/848, Sport Club Internacional v. Bayer 04 Leverkusen, Award of 23 February 2006.
[3] CAS 2007/A/1219, Club Sekondi Hasaacas FC v. Club Borussia Mönchengladbach, Award of 9 July 2007.
[4] FIFA PSC no. 1114580, decision of 20 November 2014.
[5] L. COLANTUONI, W. DEVLIES, “The sell-on clause in football: recent cases and evolutions” in Yearbook of International Arbitration 2015, T.M.C. Asser Press/Springer, The Hague, 2016, p. 73-91.